დავით აღმაშენებლის სასწაული – დიდგორის ბრძოლა (1121)

დიდგორის ბრძოლა ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი და განსაცვიფრებელი გამარჯვებაა მსოფლიო სამხედრო ისტორიაში. ის 1121 წლის 12 აგვისტოს გაიმართა დავით IV აღმაშენებლისა და თურქ-სელჩუკთა მრავალრიცხოვანი კოალიციური არმიის შორის.
ფონური სიტუაცია:
XI საუკუნის ბოლოს საქართველოში პოლიტიკური და სამხედრო კრიზისი მძვინვარებდა. ქვეყანა დაქუცმაცებული იყო, ხოლო აღმოსავლეთით თურქ-სელჩუკები ბატონობდნენ. დავითმა მმართველობა 16 წლის ასაკში დაიწყო და გაატარა რეფორმები – გაამაგრა ცენტრალური ხელისუფლება, ჩამოაყალიბა რეგულარული არმია, ჩამოიყვანა 40,000 კუმანი მეომარი (მეგობრული ტომი), გააუქმა ფეოდალური წინააღმდეგობები.
ბრძოლის დღე:
თურქ-სელჩუკთა არმია, რომელშიც დაახლოებით 300,000-მდე კაცი იყო (ზოგიერთი წყაროს მიხედვით გადაჭარბებული, მაგრამ მაინც მნიშვნელოვანი რაოდენობა), შეეჯახა დავითის 50-60,000-იან მობილურ არმიას. ბრძოლა დაიწყო მოულოდნელი იერიშით – ქართველებმა თავიანთი დესანტი მტრის ბანაკში ჯერ კიდევ დილით შეაგზავნეს.
სტრატეგია:
დავითმა გამოიყენა ე.წ. „გათამაშებული გაქცევის ტაქტიკა“ – მცირე რაზმი ვითომ გაიქცა, რასაც მტერი დაედევნა და ამ დროს ძირითადი ქართული არმია თავს დაესხა მტრის ძირითადი ძალებს. მტერი პანიკაში ჩავარდა. დავითის არმიის დისციპლინა, სისწრაფე და მოტივაცია გადამწყვეტი აღმოჩნდა.
შედეგი:
ქართველებმა მოიპოვეს გადამწყვეტი გამარჯვება. დიდგორის ბრძოლამ საფუძველი ჩაუყარა ტფილისის გათავისუფლებას (1122) და საქართველოს გამთლიანებას. ეს გამარჯვება იყო სახელმწიფოებრივად გადამწყვეტი – ამით დაიწყო „საქართველოს ოქროს ხანა“.
🇬🇪 მემკვიდრეობა:
დღეს დიდგორის ბრძოლა საქართველოს დამოუკიდებლობისა და ეროვნული ერთიანობის სიმბოლოდ ითვლება. 12 აგვისტო ოფიციალურად აღინიშნება როგორც დიდგორობა – ქართველთა გამარჯვების დღე.